Theo khoản 1 Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, nhà nước quy định chế độ trợ cấp hằng tháng đối với người lao động không đủ điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội. Đây là cơ chế nhằm đảm bảo an sinh cho người cao tuổi, giúp họ vẫn có thu nhập ổn định từ khoản đóng BHXH của bản thân, ngay cả khi không đủ điều kiện hưởng lương hưu hay trợ cấp hưu trí xã hội theo quy định tại Điều 21 của luật.
Cụ thể, những người lao động đủ tuổi nghỉ hưu, đã có thời gian đóng BHXH nhưng chưa đáp ứng điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, nếu không nhận BHXH một lần hoặc không bảo lưu, vẫn có quyền yêu cầu nhận trợ cấp hằng tháng.
Khoản trợ cấp này được tính dựa trên thời gian đóng và mức đóng BHXH của người lao động trong suốt quá trình làm việc. Như vậy, đối tượng từ 60 tuổi trở lên, chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu hoặc trợ cấp hưu trí xã hội, khi không bảo lưu hoặc không nhận BHXH một lần, vẫn được hưởng trợ cấp hằng tháng từ quỹ đóng của chính mình.
Mức trợ cấp hằng tháng tối thiểu bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội theo quy định tại khoản 1 Điều 22 Luật BHXH. Mức trợ cấp này do Chính phủ quy định, căn cứ vào điều kiện phát triển kinh tế – xã hội và khả năng ngân sách nhà nước từng thời kỳ. Đồng thời, định kỳ 3 năm, Chính phủ thực hiện rà soát và điều chỉnh mức trợ cấp để đảm bảo phù hợp với đời sống và nhu cầu của người hưởng, cũng như khả năng cân đối ngân sách.
Ngoài ra, tùy theo điều kiện kinh tế – xã hội, khả năng cân đối ngân sách địa phương và việc huy động các nguồn lực xã hội, UBND cấp tỉnh có thể trình HĐND cùng cấp quyết định hỗ trợ thêm cho người hưởng trợ cấp hưu trí xã hội. Điều này nhằm nâng cao hiệu quả an sinh xã hội, đảm bảo người cao tuổi có mức sống ổn định, giảm bớt gánh nặng tài chính và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Như vậy, cơ chế trợ cấp hằng tháng theo Luật BHX H 2024 không chỉ giúp người lao động duy trì thu nhập khi về già, mà còn thể hiện chính sách bảo vệ quyền lợi người cao tuổi, đảm bảo mọi người đều được hưởng chế độ an sinh công bằng, phù hợp với đóng góp và quá trình làm việc của họ.
Về trình tự và thủ tục nhận trợ cấp hằng tháng, theo Điều 24 Luật BHXH 2024, người hưởng trợ cấp cần nộp hồ sơ gồm sổ BHXH và văn bản đề nghị hưởng trợ cấp đến cơ quan BHXH.
Trong vòng 5 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ, cơ quan BHXH phải giải quyết yêu cầu. Trường hợp không thể giải quyết, cơ quan BHXH phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
