Theo Tạp chí điện tử Znews, tiệm bánh mì Cóc cô Bích (112A Nguyễn Thái Sơn, phường Hạnh Thông, TP.HCM) đã bị tạm dừng hoạt động để phục vụ công tác kiểm tra, lấy mẫu thực phẩm và môi trường sau vụ ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng khiến hơn 300 người nhập viện.

Theo Sở Y tế TP.HCM, đến trưa 12/11, đã ghi nhận 316 ca mắc, phần lớn bệnh nhân đã hồi phục, chỉ còn một trường hợp nặng đang điều trị tích cực tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định. Kết quả xét nghiệm cho thấy vi khuẩn Salmonella là “thủ phạm” gây ra vụ việc.

Vi khuẩn Salmonella – mầm bệnh lây lan nhanh và sống dai

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Salmonella là một trong bốn tác nhân hàng đầu gây tiêu chảy toàn cầu, mỗi năm khiến hàng trăm triệu người mắc bệnh. Khoảng 550 triệu người bị tiêu chảy do thực phẩm không an toàn, trong đó 220 triệu là trẻ em dưới 5 tuổi.

Tại Việt Nam, vi khuẩn này từng là nguyên nhân của nhiều vụ ngộ độc tập thể tại các bếp ăn công nghiệp, trường học hoặc cơ sở cung cấp suất ăn sẵn.

PGS.TS Trịnh Thị Xuân Hòa, nguyên Chủ nhiệm Bộ môn Truyền nhiễm (Học viện Quân y 103), cho biết: nhiễm khuẩn – nhiễm độc thức ăn là bệnh truyền nhiễm cấp tính lây qua đường tiêu hóa, thường bùng phát đột ngột sau khi ăn phải thực phẩm bị nhiễm khuẩn hoặc độc tố.

Salmonella thường tồn tại trong phân, nước tiểu của động vật như lợn, gà, vịt, chó, mèo… bị bệnh hoặc mang mầm bệnh. Người nhiễm khuẩn hoặc người lành mang khuẩn cũng có thể trở thành nguồn lây thứ phát.

Con đường lây nhiễm và mức độ nguy hiểm

Vi khuẩn xâm nhập chủ yếu qua thực phẩm có nguồn gốc động vật bị nhiễm khuẩn như thịt tái, trứng sống, sữa chưa tiệt trùng, rau sống hoặc nước uống bị ô nhiễm.

Mọi lứa tuổi đều có thể mắc, nhưng trẻ nhỏ, người già và người có sức đề kháng yếu dễ bị nặng hơn.

PGS Hòa cho biết Salmonella có sức đề kháng rất cao, có thể sống:

• Trong nước và phân: 2–3 tuần

• Trong nước đá: 2–3 tháng

• Trong thực phẩm nhiều muối hoặc đường: vẫn tồn tại được

Tuy nhiên, vi khuẩn bị tiêu diệt ở 50°C sau 1 giờ hoặc 100°C sau 5 phút, và chất sát khuẩn thông thường có thể tiêu diệt được chúng.

Triệu chứng nhận biết và biến chứng có thể xảy ra

Người nhiễm Salmonella thường phát bệnh sau 6 giờ đến 6 ngày kể từ khi ăn thực phẩm ô nhiễm. Biểu hiện gồm:

• Đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn, nôn mửa, sốt, ớn lạnh, đau đầu, đôi khi có máu trong phân.
  
  Các triệu chứng thường kéo dài vài ngày đến một tuần, nhưng rối loạn tiêu hóa có thể kéo dài hàng tháng.

TS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai), cho biết đa số trường hợp chỉ bị rối loạn tiêu hóa nhẹ, nhưng khoảng 8% có thể chuyển nặng do vi khuẩn xâm nhập máu, gây nhiễm khuẩn huyết hoặc sốc nhiễm khuẩn, có thể tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Trường hợp nặng có thể gặp biến chứng xuất huyết tiêu hóa, thủng ruột, viêm cơ tim, viêm gan, viêm não – màng não hoặc viêm cầu thận.

Cách xử trí và phòng tránh

Người bị ngộ độc cần bù nước và điện giải bằng oresol, không nên dùng thuốc cầm tiêu chảy để tránh giữ độc tố trong cơ thể. Nếu không thể uống, cần đến cơ sở y tế để truyền dịch và dùng thuốc theo chỉ định.

Kháng sinh thường được dùng trong 5–7 ngày, kết hợp thuốc cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột.

Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), để phòng tránh nhiễm Salmonella:

• Ăn chín, uống sôi

• Nấu chín kỹ trứng và thịt

• Rửa sạch vỏ trứng trước khi chế biến

• Vệ sinh dụng cụ, thớt, bề mặt bếp bằng nước nóng và xà phòng

Dù dễ bị tiêu diệt bởi nhiệt và chất sát khuẩn, nhưng chỉ một sơ suất nhỏ trong chế biến cũng có thể khiến hàng trăm người mắc bệnh.

Hiện Sở Y tế TP.HCM đang phối hợp cùng các cơ quan chức năng điều tra nguồn gốc ô nhiễm, lấy mẫu thực phẩm, mẫu môi trường để xác định nguyên nhân chính xác, đồng thời tăng cường kiểm tra an toàn thực phẩm trên toàn thành phố.