Mới đây, Hiệp hội Người tiêu dùng Bắc Kinh (Trung Quốc) đã tiết lộ một sự việc gây xôn xao dư luận, liên quan đến những chiếc “cốc giữ nhiệt độc hại”. Trong cuộc kiểm tra bí mật, các nhân viên của Hiệp hội đã mua ngẫu nhiên 50 mẫu bình giữ nhiệt từ nhiều thương hiệu khác nhau tại các trung tâm thương mại, cửa hàng tiêu dùng và nền tảng mua sắm trực tuyến, sau đó gửi đến phòng thí nghiệm để tiến hành kiểm tra chất lượng.
Kết quả thu được vô cùng đáng lo ngại: 19 trong số 50 mẫu không đáp ứng tiêu chuẩn an toàn, chiếm tỷ lệ 38%. Những chiếc bình này chứa hàm lượng kim loại nặng vượt ngưỡng cho phép, trở thành mối nguy hiểm tiềm ẩn đối với sức khỏe người sử dụng. Các chuyên gia cảnh báo rằng nếu dùng bình giữ nhiệt kém chất lượng, các ion kim loại nặng có thể ngấm vào nước uống, đi vào cơ thể con người và gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
Niken với hàm lượng cao có thể gây dị ứng da, tổn thương hệ hô hấp, thậm chí làm tăng nguy cơ ung thư. Trong khi đó, mangan dư thừa có thể tác động tiêu cực đến hệ thần kinh, dẫn đến các vấn đề như suy giảm trí nhớ và trầm cảm. Một số người tiêu dùng sử dụng bình giữ nhiệt chất lượng kém trong thời gian dài đã gặp phải tình trạng chán ăn, giảm cân và suy nhược cơ thể. Kiểm tra y tế cho thấy lượng kim loại nặng trong cơ thể họ vượt ngưỡng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến gan, thận và các cơ quan nội tạng khác.
Nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng này?
Thực tế, một số nhà sản xuất vì lợi nhuận đã sử dụng vật liệu kém chất lượng trong quá trình chế tạo bình giữ nhiệt. Thép không gỉ dùng trong công nghiệp như loại 201 hoặc 202 có hàm lượng mangan cao, khả năng chống ăn mòn kém, nhưng vẫn được sử dụng để sản xuất bình giữ nhiệt nhằm giảm chi phí. Điều này khiến nguy cơ nhiễm kim loại nặng tăng cao.
Trong khi đó, các loại thép không gỉ đạt chuẩn thực phẩm như SUS304 và SUS316 có khả năng chống ăn mòn tốt hơn và giúp hạn chế việc giải phóng kim loại nặng vào nước uống. SUS304 chứa 18% crom và 8% niken, có tính ổn định cao, còn SUS316 được bổ sung molypden để tăng cường khả năng chống ăn mòn. Tuy nhiên, do giá thành sản xuất cao, nhiều nhà sản xuất không trung thực đã thay thế bằng thép công nghiệp để giảm chi phí, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe người tiêu dùng.
Làm thế nào để chọn bình giữ nhiệt an toàn?
Trước sự đa dạng của các sản phẩm bình giữ nhiệt trên thị trường, người tiêu dùng cần trang bị kiến thức để lựa chọn sản phẩm an toàn, tránh những tác hại khôn lường.
Kiểm tra nhãn mác sản phẩm: Hãy đọc kỹ thông tin ghi trên đáy cốc, vỏ hộp hoặc hướng dẫn sử dụng. Những bình giữ nhiệt có ghi SUS304 hoặc SUS316 thường có chất lượng tốt, trong khi các sản phẩm không có nhãn mác rõ ràng có thể không đảm bảo an toàn.
Cảm nhận trọng lượng và bề mặt cốc: Bình giữ nhiệt chất lượng cao thường có trọng lượng nặng hơn, bề mặt mịn, không có lỗi gia công.
Ngược lại, những sản phẩm kém chất lượng có thể nhẹ, thô ráp, dễ bị trầy xước.
Kiểm tra mùi: Khi mở nắp bình mới, nếu chỉ có mùi kim loại nhẹ thì đó là sản phẩm an toàn. Ngược lại, nếu có mùi hăng, mùi hóa chất thì có thể bình chứa các chất độc hại như formaldehyde hoặc benzen.
Thử nghiệm độ kín và giữ nhiệt: Đổ nước nóng vào bình, vặn chặt nắp và lật ngược để kiểm tra xem nước có rò rỉ hay không. Nếu nước chảy ra, điều đó chứng tỏ độ kín không tốt. Ngoài ra, sau vài giờ, nếu thành bình vẫn giữ nhiệt ổn định mà không bị nóng bên ngoài, điều đó chứng tỏ chất lượng tốt.
Sử dụng bình giữ nhiệt đúng cách để bảo vệ sức khỏe
Ngoài việc lựa chọn sản phẩm an toàn, cách sử dụng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe.
Vệ sinh trước khi sử dụng: Bình giữ nhiệt mới cần được rửa sạch bằng nước ấm và dung dịch tẩy rửa nhẹ. Sau đó, đổ nước sôi vào và ngâm trong 15-20 phút để loại bỏ vi khuẩn và tạp chất trước khi sử dụng.
Không đổ nước quá đầy: Chỉ nên đổ khoảng 80-90% dung tích bình để tránh nước nóng tràn ra ngoài khi đóng nắp.
Tránh bảo quản thực phẩm lâu trong bình: Không nên đựng sữa, sữa đậu nành hoặc nước sắc thuốc đông y trong bình giữ nhiệt quá lâu, vì đây là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, có thể gây ngộ độc thực phẩm.
Không dùng bình giữ nhiệt để pha trà: Nhiệt độ cao có thể làm mất đi hương vị và chất dinh dưỡng của trà, đồng thời tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi.
Những chiếc bình giữ nhiệt kém chất lượng có thể âm thầm gây hại mỗi ngày mà người sử dụng không hay biết. Việc chọn lựa và sử dụng bình giữ nhiệt đúng cách không chỉ giúp đảm bảo sức khỏe mà còn phòng tránh các nguy cơ tiềm ẩn. Để an toàn, hãy mua sản phẩm từ các thương hiệu uy tín, kiểm tra kỹ nhãn mác và thực hiện các bước kiểm tra đơn giản để bảo vệ bản thân và gia đình khỏi tác hại của những chiếc “cốc giữ nhiệt độc hại”.