Viêm mũi, viêm họng, viêm nha chu, viêm dạ dày ruột,… khiến chúng ta cảm thấy khó chịu. Có thể bạn cho rằng đây là những vấn đề nhỏ nhặt mà bạn có thể chịu đựng được và vẫn ổn, nhưng bạn có biết rằng viêm nhiễm có thể là “kẻ đồng phạm” tích cực nhất của bệnh u. ng th. ư.
Theo thống kê của Trung tâm Nghiên cứu u. ng th. ư Quốc tế, cứ 6 trường hợp u. ng th. ư trên toàn thế giới thì có 1 trường hợp là do nhiễm vi khuẩn và virus. Những bệnh nhiễm trùng này chúng ta thường gọi là “viêm”, nếu không được điều trị kịp thời có thể gây u. ng th. ư.
Mối quan hệ giữa viêm và u. ng th. ư là gì?
Có mối quan hệ chặt chẽ giữa viêm và UT. Tình trạng viêm liên quan đến khối u có thể thúc đẩy sự hình thành di căn, khiến các tế bào miễn dịch bình thường bỏ qua các tế bào UT và khiến các tế bào UT kháng lại hóa trị và liệu pháp nhắm mục tiêu.
Viêm mãn tính từ lâu đã được công nhận là yếu tố nguy cơ chính gây UT, nhưng cơ chế chính xác khiến tình trạng viêm làm trầm trọng thêm phản ứng miễn dịch và cuối cùng ảnh hưởng đến sự khởi đầu và tiến triển của ung thư vẫn chưa được hiểu rõ.
Viêm mãn tính có thể dẫn đến UT theo nhiều cách:
1. Tạo ra các gốc tự do như các loại oxy phản ứng hoặc nitơ phản ứng, làm hỏng DNA, protein và lipid, đồng thời gây đột biến gen, thay đổi biểu sinh hoặc bất thường về nhiễm sắc thể.
2. Giải phóng các cytokine, yếu tố tăng trưởng, chemokine và metallicoproteinase thúc đẩy sự tăng sinh tế bào, hình thành mạch, di căn và ức chế quá trình apoptosis, đồng thời kích thích sự phát triển và lan rộng của tế bào UT.
3. Kích hoạt một số con đường truyền tín hiệu liên quan đến quá trình sinh ung thư, chẳng hạn như NF-κB, JAK/STAT, WNT, v.v., đồng thời điều chỉnh sự biểu hiện và chức năng của gen gây UT và gen ức chế khối u.
4. Gây ra sự dung nạp miễn dịch hoặc ức chế miễn dịch, làm cho hệ thống miễn dịch không thể nhận biết và loại bỏ hiệu quả tế bào ung thư hoặc tạo ra cơ chế trốn tránh miễn dịch.
Người ta ước tính rằng khoảng 15% đến 20% bệnh ung thư trên toàn thế giới có liên quan đến nhiễm trùng mãn tính và viêm mãn tính không nhiễm trùng cũng có thể liên quan đến nhiều loại UT khác nhau.
6 loại viêm liên quan đến UT
Viêm là một phản ứng thông thường của cơ thể, đôi khi dẫn đến ung thư. Nhưng không phải tất cả tình trạng viêm mãn tính đều có thể dẫn đến ung thư, chẳng hạn như viêm khớp. Tuy nhiên, có bằng chứng rõ ràng cho thấy, 6 loại viêm sau đây có thể tiến triển thành UT:
1. Viêm gan mãn tính: Virus viêm gan hoặc gan nhiễm mỡ có thể làm tổn thương tế bào gan, gây đột biến gen hoặc viêm vô trùng và cuối cùng dẫn đến UT gan.
2. Viêm teo dạ dày mãn tính: Viêm teo dạ dày nặng dễ phát triển thành UT dạ dày, đặc biệt khi kết hợp với nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori.
3. Viêm loét đại tràng mãn tính: Đối với người bị viêm loét đại tràng, nguy cơ UT đại tràng tăng dần theo thời gian, nguy cơ UT đại tràng ở bệnh nhân trên 20 tuổi có thể lên tới 5% đến 10%.
4. Viêm cổ tử cung: Sau khi cổ tử cung bị viêm, nếu đồng thời bị nhiễm papillomavirus ở người có thể gây UT cổ tử cung.
5. Viêm tụy: Nếu viêm tụy cấp không được chữa khỏi hoàn toàn hoặc tái phát có thể chuyển thành viêm tụy mãn tính, dẫn đến hình thành nang giả tụy, là giai đoạn đầu của UT tuyến tụy.
6. Viêm nha chu: Viêm nha chu không chỉ là yếu tố nguy cơ cao gây UT miệng mà còn liên quan đến các bệnh UT khác như UT ruột kết, UT tuyến tụy và UT vú.
