Theo Đời sống pháp luật dẫn theo Mirror, BBC, NOAA, sáng 30/7, một trận động đất mạnh khoảng 8,8 độ Richter đã làm rung chuyển khu vực ngoài khơi bán đảo Kamchatka (Nga), khiến nhiều quốc gia ven Thái Bình Dương, trong đó có Nhật Bản, phải phát cảnh báo sóng thần.
Ngay sau khi những đợt sóng đầu tiên ập vào bờ biển Hokkaido, Nhật Bản, bốn con cá voi khổng lồ đã dạt vào và mắc cạn tại bãi biển thành phố Tateyama, tỉnh Chiba. Dù trận động đất và sóng thần không gây thiệt hại nghiêm trọng, hình ảnh cá voi mắc cạn ngay sau thảm họa đã khiến nhiều người lo ngại đây có thể là một “điềm báo” từ tự nhiên.
Vì sao cá voi dạt vào bờ?
Theo tờ Mirror, hiện tượng cá voi mắc cạn có thể liên quan đến sự thay đổi đột ngột của mực nước và dòng chảy ven bờ khi sóng thần xảy ra. Khi nước biển rút nhanh với áp lực lớn, những sinh vật có kích thước và trọng lượng lớn như cá voi có thể bị mắc kẹt lại. Ngoài ra, việc cá voi đuổi theo đàn cá nhỏ vào vùng nước nông hoặc hệ thống định vị âm thanh gặp nhiễu loạn do địa hình bờ biển dốc và dòng chảy xáo trộn cũng có thể khiến chúng mất phương hướng.
Đặc biệt, việc nhiều cá voi mắc cạn cùng lúc là hiện tượng hiếm gặp. Các nhà khoa học cho rằng điều này có thể xuất phát từ tính kết nối xã hội cao trong đàn: khi một cá thể gặp nguy hiểm và phát tín hiệu, những con khác có thể lao theo, dẫn đến cả đàn cùng mắc cạn.
Cá voi mắc cạn – điềm báo thiên tai?
Dù khoa học hiện đại đã có nhiều tiến bộ, việc dự đoán động đất vẫn là một thách thức lớn. Các thiết bị chỉ ghi nhận được rung chấn khi địa chấn thực sự xảy ra, và đến nay vẫn chưa phát hiện được dấu hiệu báo trước một cách ổn định.
Tuy vậy, một số nghiên cứu đã ghi nhận hiện tượng động vật có hành vi bất thường trước khi thảm họa diễn ra. Năm 2017, các nhà khoa học Đức công bố một nghiên cứu cho thấy gia súc ở trang trại thay đổi mức độ hoạt động khoảng 20 giờ trước khi xảy ra động đất. Thậm chí, họ đã dự đoán chính xác 7/8 trận động đất mạnh từ dữ liệu này.
Cơ quan NOAA (Mỹ) cũng từng nhận định rằng các loài động vật lớn như voi có thể cảm nhận được các rung chấn tần số thấp – những tín hiệu mà con người không thể phát hiện.
Dù chưa có bằng chứng cụ thể cho thấy cá voi có thể dự báo thiên tai, nhưng hiện tượng mắc cạn sau động đất vẫn đặt ra nhiều câu hỏi đáng suy ngẫm. Trong tương lai, việc nghiên cứu kỹ hơn về phản ứng của động vật có thể giúp nhân loại tiến gần hơn đến khả năng dự báo sớm những thảm họa tự nhiên.