Nước bổ máu là lựa chọn đơn giản, an toàn và hiệu quả để tăng cường sản xuất hồng cầu, hỗ trợ tuần hoàn máu, giảm tình trạng mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt do thiếu máu. Bạn hoàn toàn có thể tự chế biến các loại nước uống giàu sắt, vitamin và khoáng chất ngay tại nhà.

1. Nguyên tắc chọn nguyên liệu làm nước bổ máu

Để có thức uống bổ máu hiệu quả, bạn nên ưu tiên những nhóm thực phẩm sau:

• Giàu sắt: thành phần chính tạo hồng cầu, có nhiều trong củ dền, các loại đậu, rau xanh đậm, gan động vật.

• Vitamin C: giúp cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn, thường có trong cam, chanh, dứa, dâu tây.

• Vitamin B12 và acid folic: hỗ trợ sản sinh tế bào máu, có trong ngũ cốc nguyên hạt, rau lá xanh, trứng.

Khi lựa chọn, nên dùng nguyên liệu tươi, sạch, hạn chế thuốc bảo vệ thực vật để đảm bảo an toàn khi uống hàng ngày.

2. Công thức nước củ dền – táo – cà rốt (ABC juice)

• Nguyên liệu: 1 củ dền đỏ nhỏ, 1 quả táo đỏ, 1 củ cà rốt, 1 lát gừng nhỏ, vài giọt chanh.

• Cách làm: Gọt vỏ củ dền và cà rốt, cắt miếng nhỏ. Táo bỏ hạt. Cho tất cả vào máy ép, thêm vài giọt nước cốt chanh để tăng vitamin C và vị tươi mát.

• Công dụng: Giàu sắt, beta-carotene, vitamin A, giúp tái tạo máu, da dẻ hồng hào và sáng mịn.

3. Nước đậu đen rang

• Nguyên liệu: 50g đậu đen xanh lòng, 1 lít nước.

• Cách làm: Rang đậu đến khi thơm, rửa sơ rồi đun cùng 1 lít nước khoảng 20 phút. Có thể uống ấm hoặc để nguội, thêm mật ong nếu thích.

• Công dụng: Cung cấp sắt, protein thực vật, đồng thời mát gan, giải độc, lợi tiểu.

4. Nước ép rau má – dứa

• Nguyên liệu: 100g rau má, ½ quả dứa chín, 1 thìa mật ong.

• Cách làm: Rửa sạch rau má, gọt vỏ dứa, ép lấy nước, sau đó thêm mật ong. Có thể uống lạnh hoặc cho đá.

• Công dụng: Bổ sung sắt từ rau má, kết hợp vitamin C từ dứa giúp tăng hấp thụ sắt, đồng thời thanh mát cơ thể.

5. Trà gừng – mật ong – chanh

• Công thức: Thái 1 lát gừng tươi, hãm với nước sôi 5 phút. Thêm 1 thìa mật ong và vài giọt chanh.

• Công dụng: Giúp làm ấm cơ thể, hỗ trợ lưu thông máu, bổ sung vitamin C và giảm cảm giác choáng váng do thiếu máu nhẹ.

6. Nước ép lựu

• Nguyên liệu: 1 quả lựu chín, ½ thìa mật ong.

• Cách làm: Bóc hạt, ép hoặc xay nhuyễn rồi lọc lấy nước. Uống mỗi ngày một cốc nhỏ.

• Công dụng: Lựu giàu sắt và vitamin A, C, E, vừa bổ máu vừa giúp da sáng hồng tự nhiên.

7. Nước ép cam

Nước ép cam rất giàu hàm lượng vitamin C. 180g cam có chứa đến 95,8mg vitamin C, giúp tăng cường khả năng hấp thu sắt trong thực phẩm từ thực vật. Nói cách khác, nước ép cam không trực tiếp cung cấp sắt cho cơ thể nhưng đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa sắt. Do đó, loại đồ uống này được khuyến khích tiêu thụ cùng lúc với thực phẩm chứa sắt trong bữa ăn.

8. Nước ép mận

Thiếu máu nên uống nước gì? Nước ép mận có hàm lượng sắt cao, là nguồn bổ sung sắt nonheme (loại sắt được tìm thấy trong các thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật) cho cơ thể. 240ml nước ép mận cung cấp đến 17% nhu cầu sắt hàng ngày của cơ thể [1], đồng thời giúp tăng cường năng lượng và tốt cho người bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, cơ thể không hấp thụ sắt nonheme hiệu quả như sắt heme (loại sắt chứa hemoglobin và được tìm thấy trong các loại thịt), do đó cần kết hợp đồng thời cả hai để đạt hiệu quả tối ưu.

9. Nước ép nho

Nước ép nho không chứa nhiều chất sắt nhưng giàu vitamin C, giúp cải thiện sự hấp thu sắt nonheme. Mỗi khẩu phần nước ép nho 113,4g có chứa đến 32mg vitamin C, đáp ứng hơn 50% nhu cầu hàng ngày của cơ thể.

Ngoài việc tăng cường hấp thu sắt, loại nước ép này còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe khác. Nho rất giàu các hợp chất hoạt tính sinh học, giúp cải thiện trọng lượng cơ thể, giảm mức cholesterol trong máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tim.

10. Nước ép dưa hấu

Nước ép dưa hấu giàu vitamin C và sắt, đồng thời hỗ trợ cơ thể hấp thu sắt tốt hơn, giúp tăng huyết sắc tố trong máu. Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), 100g dưa hấu có chứa 0,2mg sắt, tốt cho người bệnh thiếu máu.

11. Nước mía

Nước mía chứa các vitamin và khoáng chất quan trọng, bao gồm sắt, canxi, magie, kali, và vitamin A, C, B1, B2, B3, B5 và B6. Những chất dinh dưỡng này đặc biệt có lợi cho sức khỏe, bao gồm tình trạng thiếu máu.

12. Nước ép dâu tây

Thiếu máu nên uống nước gì? 240 ml nước ép dâu tây cung cấp ít nhất 3% nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị hàng ngày. Ngoài ra, thành phần còn chứa vitamin C, hỗ trợ cơ thể tăng cường hấp thu sắt, đặc biệt có lợi cho người thiếu máu.

13. Nước ép lựu

Nước ép lựu rất giàu sắt, vitamin A, C, E, K, chất xơ, folate, kali…, được xếp vào nhóm đồ uống giúp tăng nồng độ huyết sắc tố. Ngoài ra, thành phần axit ascorbic có trong loại quả này còn giúp tăng hàm lượng sắt và số lượng hồng cầu trong cơ thể. Kết hợp nước ép lựu và dưa hấu cũng là món đồ uống tốt cho sức khỏe, nên thêm vào thực đơn của người bệnh thiếu máu.

14. Nước ép cải bó xôi

Cải bó xôi là nguồn cung cấp sắt nonheme dồi dào. Khoảng 85g cải bó xôi có chứa 2mg sắt. Người bệnh thiếu máu có thể uống nước ép từ loại rau này để bổ sung sắt, thải độc cho cơ thể, hoặc kết hợp với dứa, dâu tây để tăng cường vitamin C…

15. Nước ép cải xoăn 

Trong 100g cải xoăn chứa khoảng 1,59 mg sắt, tốt cho người bệnh thiếu máu do thiếu sắt. Nguyên liệu này có thể sử dụng làm nước ép, xay sinh tố với táo, chuối… để thêm vào thực đơn hàng ngày.

16. Nước ép củ cải đường

Củ cải đường chứa mangan và vitamin C. Mangan thực hiện chức năng hỗ trợ các enzyme trao đổi chất hoạt động bình thường, trong khi đó, vitamin C giúp cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn. Vì vậy, nước ép củ cải đường được khuyến khích thêm vào thực đơn của người bệnh thiếu máu. Loại nước uống này sẽ tăng cường khả năng hấp thụ oxy của tế bào hồng cầu, đồng thời cải thiện chức năng gan khỏe mạnh.

Người thiếu máu không nên uống nước gì?

Sau khi biết, thiếu máu nên uống nước gì, người bệnh cũng nên tham vấn bác sĩ, cân nhắc hạn chế hoặc loại bỏ các đồ uống không có lợi cho bệnh thiếu máu trong thực đơn hàng ngày:

1. Cà phê

Thiếu máu không nên uống nước gì? Cà phê có chứa tanin – chất có khả năng liên kết các phân tử sắt, ức chế quá trình hấp thu sắt xảy ra ở tá tràng và hỗng tràng trên của ruột non. Vì vậy, người thiếu máu nên từ bỏ hoàn toàn thói quen uống cà phê để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.

2. Nước ngọt và đồ uống có gas

Tương tự như cà phê, nước ngọt và đồ uống có gas cũng cản trở quá trình hấp thụ sắt của cơ thể, không tốt cho người bệnh thiếu máu. Chưa kể, những loại đồ uống này còn gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng cho sức khỏe như thừa cân, suy thận… đặc biệt nên tránh.

3. Rượu 

Uống rượu về lâu dài sẽ gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe, ức chế sản xuất hồng cầu, khó hình thành tế bào máu chức năng, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình hấp thụ sắt và trao đổi chất. Ngoài ra, loại đồ uống này cũng ức chế sản xuất tế bào bạch cầu, ảnh hưởng đến khả năng miễn dịch, làm tăng nguy cơ tổn thương gan và mắc bệnh tim mạch. Vì vậy, việc từ bỏ ngay từ sớm là vô cùng cần thiết.

Lưu ý khi uống nước cho người thiếu máu

Sau khi tìm hiểu thiếu máu uống gì, người bệnh nên cân nhắc về việc bổ sung các thức uống vào thực đơn hàng ngày thông qua một số lưu ý sau:

• Nên hạn chế tối đa thói quen uống trà hoặc cà phê, đặc biệt không nên uống trong bữa ăn, nếu uống, chỉ nên uống cách thời điểm ăn khoảng 1 giờ.
• Không nên uống sữa giàu canxi trong các bữa ăn giàu sắt bởi canxi có thể ức chế quá trình hấp thụ sắt của cơ thể.
• Không uống quá nhiều nước ép trái cây giàu chất xơ, không thay thế hoàn toàn nước lọc để tránh ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ sắt trong cơ thể.

Lưu ý để hấp thụ sắt hiệu quả

• Uống các loại nước bổ máu vào buổi sáng hoặc giữa buổi để hấp thụ tối đa.

• Tránh uống cùng trà đặc hoặc cà phê vì tannin và caffeine cản trở hấp thụ sắt.

• Kết hợp chế độ ăn giàu đạm nạc, rau xanh và nghỉ ngơi hợp lý để tăng hiệu quả.

• Nếu thường xuyên mệt mỏi, da xanh xao, tim đập nhanh dù đã bổ sung sắt, bạn nên đi khám để loại trừ các bệnh lý nghiêm trọng như thiếu máu huyết tán hay rối loạn hấp thụ.

 Hãy thay đổi khẩu vị với nhiều công thức khác nhau: từ nước ép củ dền, lựu, rau má – dứa cho đến trà gừng. Kết hợp cùng chế độ sinh hoạt khoa học, bạn sẽ thấy cơ thể khỏe mạnh hơn, tinh thần tràn đầy năng lượng và làn da hồng hào rạng rỡ.