Nấm kim châm là một trong những loại nấm phổ biến và được ưa chuộng trong các bữa ăn gia đình nhờ hương vị thanh mát, giòn ngọt và khả năng kết hợp linh hoạt với nhiều món ăn khác nhau như lẩu, xào, canh hay nướng. Tuy nhiên, ít ai biết rằng đằng sau hương vị hấp dẫn ấy, nấm kim châm còn là một “kho báu” dinh dưỡng thực thụ, mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe nếu biết sử dụng đúng cách.

Giá trị dinh dưỡng của nấm kim châm

Trong nấm kim châm có chứa hàm lượng cao vitamin nhóm B (đặc biệt là B1, B2, B3) giúp hỗ trợ quá trình trao đổi chất, duy trì năng lượng và cải thiện chức năng thần kinh. Bên cạnh đó, loại nấm này còn giàu vitamin D, giúp cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn, góp phần củng cố hệ xương khớp.

Ngoài ra, khoáng chất như sắt, kẽm, kali, cùng các polysaccharides và axit amin thiết yếu trong nấm kim châm đóng vai trò tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện sức khỏe tim mạch, điều hòa huyết áp và hỗ trợ hoạt động tiêu hóa. Một số nghiên cứu còn cho thấy nấm kim châm chứa các hợp chất có khả năng chống viêm, chống oxy hóa, giúp làm chậm quá trình lão hóa tế bào, giảm cholesterol xấu, từ đó nâng cao sức khỏe tổng thể.

Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể ăn nấm kim châm thường xuyên. Dưới đây là 3 nhóm người nên hạn chế hoặc tránh ăn để không gây hại cho sức khỏe.

3 nhóm người không nên ăn nấm kim châm

1. Người mắc bệnh gan, thận:

Trong nấm kim châm có chứa nhiều purin – một chất khi vào cơ thể sẽ chuyển hóa thành axit uric, làm tăng gánh nặng cho gan và thận. Với những người đang mắc bệnh gan, thận hoặc có nguy cơ cao về gout, việc ăn nhiều nấm kim châm có thể khiến tình trạng bệnh trầm trọng hơn, gây đau nhức và mệt mỏi.

2. Người bị bệnh dạ dày hoặc hệ tiêu hóa yếu:

Nấm kim châm chứa nhiều chất xơ và chitin – những hợp chất khó tiêu hóa. Khi ăn, dạ dày phải hoạt động mạnh hơn để tiêu hóa lượng chất xơ này, dễ gây đầy hơi, khó tiêu, đau bụng hoặc kích ứng niêm mạc dạ dày, nhất là ở người có hệ tiêu hóa nhạy cảm.

3. Người có cơ địa dị ứng:

Nếu bạn từng bị dị ứng với nấm hoặc thực phẩm tương tự, tuyệt đối không nên ăn nấm kim châm. Các phản ứng có thể xảy ra gồm ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ, sưng tấy, thậm chí là khó thở hoặc sốc phản vệ. Trong trường hợp xuất hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào sau khi ăn, cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để được xử lý kịp thời.

4 sai lầm cần tránh khi ăn nấm kim châm

1. Ngâm nấm trong nước quá lâu:

Rất nhiều người có thói quen ngâm nấm để loại bỏ bụi bẩn. Tuy nhiên, nấm kim châm có khả năng hút nước mạnh, nên nếu ngâm quá lâu sẽ làm mất đi các chất dinh dưỡng dễ tan như axit amin và polysaccharides, đồng thời nấm cũng dễ hấp thụ tạp chất từ nước, gây ảnh hưởng đến chất lượng và an toàn thực phẩm.

Cách tốt nhất: Rửa nấm nhanh bằng nước sạch, hoặc tráng qua nước muối loãng, sau đó để ráo rồi mới chế biến.

2. Ăn nấm sống hoặc nấu quá chín:

Cả hai cách này đều không tốt cho sức khỏe.

• Nếu ăn nấm sống, chitin polysaccharide trong nấm chưa được phân hủy sẽ khiến cơ thể khó tiêu và giảm khả năng hấp thụ dinh dưỡng.

• Ngược lại, nấu nấm quá kỹ hoặc ở nhiệt độ quá cao sẽ làm mất đi phần lớn các dưỡng chất quý giá, khiến món ăn giảm giá trị dinh dưỡng.

Gợi ý: Nấu nấm kim châm chín tới, vừa mềm vừa giòn là tốt nhất.

3. Không cắt bỏ phần gốc nấm:

Phần gốc nấm thường chứa nhiều đất, tạp chất và vi khuẩn. Hơn nữa, phần này có kết cấu dai, khó tiêu hóa, dễ gây đầy bụng, khó chịu. Trước khi nấu, bạn nên cắt bỏ khoảng 1–2 cm phần gốc, rửa sạch rồi mới dùng để đảm bảo vệ sinh và an toàn.

4. Nấu nấm cùng rượu hoặc uống rượu khi ăn nấm:

Khi nấu hoặc ăn nấm kim châm cùng rượu, ethanol trong rượu sẽ cản trở quá trình tiêu hóa chất xơ, khiến dạ dày hoạt động kém hiệu quả, gây đầy hơi, đau bụng, khó tiêu. Ngoài ra, rượu còn giảm khả năng hấp thụ dinh dưỡng từ nấm, khiến món ăn mất đi lợi ích ban đầu.

Kết luận

Nấm kim châm là thực phẩm ngon, bổ và giàu dưỡng chất, có thể góp phần bảo vệ sức khỏe nếu được chế biến đúng cách. Tuy nhiên, để tận dụng trọn vẹn lợi ích mà không gây tác dụng ngược, bạn nên chọn nấm tươi, rửa sạch, cắt gốc kỹ, nấu chín vừa phải, và đặc biệt tránh lạm dụng nếu thuộc nhóm người có bệnh lý về gan, thận hay dạ dày.

Một bát canh nấm kim châm thơm ngọt, thanh mát có thể là món ăn tuyệt vời cho bữa cơm, miễn là bạn biết cách “ăn đúng – dùng chuẩn” để nấm trở thành người bạn đồng hành của sức khỏe chứ không phải là nguyên nhân gây hại.